Yıldırım ve Netanyahu'dan eş zamanlı açıklama
3 şartın 3 de kabulün olması gereken anlaşma o kadar çetrefilli hale geldi ki... Kim neyi kabul etti, kim kime neyin sözünü verdi işler karıştı. İşte iki Başbakanın açıklamaları.
Başbakan Binali Yıldırım ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu Türkiye-İsrail ilişkilerinin normale dönmesine ilişkin varılan mutabaktın ardından anlaşmanın detayları konusunda eş zamanlı olarak açıklama yaptı. Yıldırım, İsrail'in Mavi Marmara'da hayatını kaybedenlerin ailelerine 20 milyon dolar tazminat ödeneceğini ve Gazze'ye ilki önümüzdeki cuma günü olmak üzere 10 bin tonluk yardım gönderileceğini belirtti.
Başbakan Yıldırım açıklamasında şu ifadelere yer verdi:
"Mutabakat metni iki tarafça uzlaşıldı ve parafe edildi. İlişkilerin normale dönmesine ilişkin süreç başlamış oldu. Yarın, Dışişleri Bakanlığı Müsteşarımız ve muhatabı tarafından imzalanacak. Bundan sonra da onay süreçleri var. Meclis'te tamamlanacak. Akabinde de karşılıklı büyükelçiler faal hale gelecek.
31 Mayıs 2010 tarihinde insani yardım taşıyan Mavi Marmara gemisine yapılan baskın sonucu diplomatik ilişkilerimizi askıya almıştık. 2013 Mart ayında Netanyahu, Cumhurbaşkanımızı arayarak özür dilemişti. Böylece bu anlaşmaya giden yolda ilk adım atılmıştı. Ancak Türkiye'nin şartları özürle sınırlı değil, iki şartı daha vardı. Bir tanesi özellikle Filistin'e uygulanan ambargoların hafifletilmesi ve insani yardımların, yatırımların önünün açılması. Diğer konu da Mavi Marmara baskınında hayatını kaybeden vatandaşlarımıza tazminat ödenmesi.
Bu iki hususta da mutabakat metninde karar alındı. Hayatını kaybeden vatandaşlarımızın yakınlarına 20 milyon dolar tazminat ödenecektir. Bu mutabakatın uzun sürmesinin nedeni, Gazze'de yaşayan Filistinlilerin günlük yaşamda karşı karşıya kaldıkları zorluklardır. Bu hususta uzun uzun görüşmeler yapıldı ve nihayet burada bir karara varıldı. Bu amaca yönelik olarak cuma günü ilk gemimiz 10 bin tonu aşkın insani yardımla Aşdot Limanı'na hareket edecektir. Böylelikle Türkiye önceliğiyle kalkmış oluyor.
Gazze bölgesi başta olmak üzere elektrik ve su ihtiyacı için çalışmalara başlanacak. Filistin-Türkiye Dostluk Hastanesi'nin hizmete alınması için anlaşılan diğer bir husus. TOKİ'nin Gazze'de konut projesinin önü de açılmış oluyor. Sanayi bölgesinin hızlandırılması için mutabakata varıldı.
Filistinli kardeşlerimizin nefes almasını bu mutabakatla sağlıyoruz. Türkiye, Filistin'in haklı davasının arkasında olacak. Bu mutabakatla İsrail ile ilişkiler normalleşmiş oluyor. Filistin'e topyekun uygulanan ambargo büyük ölçüde kalkmış oluyor. Mavi Marmara'da hayatını kaybeden vatandaşlarımıza tazminat şartı yerine gelmiş oluyor. İsrail'in 2010'daki bu baskından özür dilemesi sağlanmış oluyor.
Bu görüşmelerde kurumlarımız çok büyük gayret gösterdi, teşekkür ediyorum. En büyük iradeyi ortaya koyan, Sayın Cumhurbaşkanımıza da şükranlarımızı sunuyoruz."
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu "Türkiye ile anlaşmamız sonrasında da Gazze'nin denizden ablukası devam edecek" diyerek abluka konusunda geri adım atmadığını belirtti. "Gazze'deki halkın koşullarının iyileşmesi bizim de çıkarımıza" diyen Netanyahu, açıklamasında doğalgazın Türkiye üzerinden taşınmasının önünün açılacağını ifade etti.
ABLUKA'YA CEVAP VEREMEDİ
Başbakan Binali Yıldırım'ın 3 kez sorulmasına rağmen Gazze'ye uygulanan Abluka ve Ambargo'nun kalkıp kalkmayacağı sorusuna net bir yanıt verememesi dikkat çekti. Bunun yanı sıra Netanyahu'nun 'Denizden Ablukaya devam' ifadesi kafalarda 'nasıl yani?' etkisi oluşturdu.
Başbakan Yıldırım açıklamasında şu ifadelere yer verdi:
"Mutabakat metni iki tarafça uzlaşıldı ve parafe edildi. İlişkilerin normale dönmesine ilişkin süreç başlamış oldu. Yarın, Dışişleri Bakanlığı Müsteşarımız ve muhatabı tarafından imzalanacak. Bundan sonra da onay süreçleri var. Meclis'te tamamlanacak. Akabinde de karşılıklı büyükelçiler faal hale gelecek.
31 Mayıs 2010 tarihinde insani yardım taşıyan Mavi Marmara gemisine yapılan baskın sonucu diplomatik ilişkilerimizi askıya almıştık. 2013 Mart ayında Netanyahu, Cumhurbaşkanımızı arayarak özür dilemişti. Böylece bu anlaşmaya giden yolda ilk adım atılmıştı. Ancak Türkiye'nin şartları özürle sınırlı değil, iki şartı daha vardı. Bir tanesi özellikle Filistin'e uygulanan ambargoların hafifletilmesi ve insani yardımların, yatırımların önünün açılması. Diğer konu da Mavi Marmara baskınında hayatını kaybeden vatandaşlarımıza tazminat ödenmesi.
Bu iki hususta da mutabakat metninde karar alındı. Hayatını kaybeden vatandaşlarımızın yakınlarına 20 milyon dolar tazminat ödenecektir. Bu mutabakatın uzun sürmesinin nedeni, Gazze'de yaşayan Filistinlilerin günlük yaşamda karşı karşıya kaldıkları zorluklardır. Bu hususta uzun uzun görüşmeler yapıldı ve nihayet burada bir karara varıldı. Bu amaca yönelik olarak cuma günü ilk gemimiz 10 bin tonu aşkın insani yardımla Aşdot Limanı'na hareket edecektir. Böylelikle Türkiye önceliğiyle kalkmış oluyor.
Gazze bölgesi başta olmak üzere elektrik ve su ihtiyacı için çalışmalara başlanacak. Filistin-Türkiye Dostluk Hastanesi'nin hizmete alınması için anlaşılan diğer bir husus. TOKİ'nin Gazze'de konut projesinin önü de açılmış oluyor. Sanayi bölgesinin hızlandırılması için mutabakata varıldı.
Filistinli kardeşlerimizin nefes almasını bu mutabakatla sağlıyoruz. Türkiye, Filistin'in haklı davasının arkasında olacak. Bu mutabakatla İsrail ile ilişkiler normalleşmiş oluyor. Filistin'e topyekun uygulanan ambargo büyük ölçüde kalkmış oluyor. Mavi Marmara'da hayatını kaybeden vatandaşlarımıza tazminat şartı yerine gelmiş oluyor. İsrail'in 2010'daki bu baskından özür dilemesi sağlanmış oluyor.
Bu görüşmelerde kurumlarımız çok büyük gayret gösterdi, teşekkür ediyorum. En büyük iradeyi ortaya koyan, Sayın Cumhurbaşkanımıza da şükranlarımızı sunuyoruz."
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu "Türkiye ile anlaşmamız sonrasında da Gazze'nin denizden ablukası devam edecek" diyerek abluka konusunda geri adım atmadığını belirtti. "Gazze'deki halkın koşullarının iyileşmesi bizim de çıkarımıza" diyen Netanyahu, açıklamasında doğalgazın Türkiye üzerinden taşınmasının önünün açılacağını ifade etti.
ABLUKA'YA CEVAP VEREMEDİ
Başbakan Binali Yıldırım'ın 3 kez sorulmasına rağmen Gazze'ye uygulanan Abluka ve Ambargo'nun kalkıp kalkmayacağı sorusuna net bir yanıt verememesi dikkat çekti. Bunun yanı sıra Netanyahu'nun 'Denizden Ablukaya devam' ifadesi kafalarda 'nasıl yani?' etkisi oluşturdu.